Qırımtatar Maaliy Merkezi idaresiniñ yolbaşçısı, Qırımtatar Milliy Meclisiniñ uquqiy meseleleri ve tış işleri idaresiniñ başlığı Eskender Bariyev "Dom" telekanalınıñ efirinde işğal etilgen Qırımda işğalciler suv menbalarnıñ tutumsız qullanıluvı siyaseti neticesinde ciddiy ekotsid beklenilgenini qayd etti.
Qırımtatar Maaliy Merkezi, #LIBERATECRIMEA Qırımnı işğalden qurtaruv ve qırımtatar halqı ile birdemlik halqara cemaat areketiniñ yazuvlı şiarlarını taqdim etti. Serginiñ mevzusı Rusiyeniñ Ukrainağa qarşı tecavuzınen bağlı edi.
Qırımtatar Maaliy Merkezi işğal etilgen Qırımda 2020 senesiniñ 9 ayı devamında yüz bergen insan aqları bozuluvlarnıñ talilini taqdim ete. Nezaret etüvniñ neticelerine binaen, esap etilgen devirde yarımadada 40 tintüv, 68 yaqalav, 70 sorqu, sorav ve ''sübet'' keçirildi, 195 insan tevqif etildi: 48 yañı tevqif ve çıqarılğan ükümler, 147 - qırımlı siyasiy mabuslarğa tevqif etüv müddetleriniñ uzatılmasıdır. Bundan ğayrı, adaletli mahkeme aqqınıñ bozuluvı ile 332 adise, fizikiy ve ruhiy sağlığınıñ eñ yüksek seviyesine irişe bilüv aqqınıñ bozuluvı ile bağlı 112 adise ve siyasiy mabuslanıñ Qırımdan avuştırıluvı ile bağlı 33 adise qayd etildi. Bundan ğayrı, QMM esabatında muntazam şekilde yüz bergen vandalizm adiseleri, diniy aqlarnıñ bozuluvı, yarımadadaki ekosistemanıñ bozuluvı, tevqifhane ile apishanelerdeki qabul etilemeycek şaraitler, siyasiy mabus aqlarınıñ bozuluvı ve işğal etilgen Qırımda qanunsız alda keçirilgen arbiy talimatlar aqqında haber etile.
Cuma künü, boş aynıñ 20-de Qırımtatar Maaliy Merkeziniñ hadimleri ve ekspertleri Qırımnıñ suv menbalarını satellitten yapılğan resimler vastasınen nezaret etüvniñ neticelerini taqdim ettiler. Tedqiqatnıñ neticelerine binaen, Qırımda büyük suv havuzlarnıñ deerlik episinde suv küzgüsiniñ meydanlığı eksilmektedir. 2015 senesinden başlap, 2020 senesine qadar suv küzgüsi meydanlığınıñ eksilmesi ortalama 32% teşkil ete: suv havuzlarında 43% ve göllerde 25%.
İşğal etilgen Qırım civarlarındaki Çaplınka ve Qalançaq rayonlarında etraf müitiniñ vaziyeti teşkerildi. Neticede avada bir sıra maddelerniñ em bir kerelik, em ortalama künlik miqdarı qarardan ziyade olğanı qayd etildi. Bu aqta Devlet istimalcılar hızımetiniñ Herson vilâyetindeki Baş idaresi haber ete.
İşğal etilgen Qırımda qurmağa yasaq qoyğan mahkeme qararına baqmadan Qaradağ qoruğına qurucılıq malzemeleriniñ ketirilüvi qayd etildi. Bu aqta Kefe "memuriyetiniñ" matbuat hızmeti haber etti.
Qırımtatar Maaliy Merkezi idaresiniñ yolbaşçısı, Qırımtatar Milliy Meclisniñ azası Eskender Bariyevniñ Avropada Havfsızlıq ve İşbirlik Teşkilâtınıñ "Söz serbestligi ve onıñ diger temelli serbestliklernen bağı" mevzusındaki insan ölçevi boyunca qoşumca muşaverede yapılğan beyanatı.
Qırımtatar Maaliy Merkezi Birleşken Milletler tamır halqlarınıñ aqları Ekspert mehanizmine sürgünlikte qırımtatarlar kömülgen yerler aqqında malümatnı yolladı. Şu malümat BM tamır halqları aqlarınıñ beyannamesine köre, ölülerniñ naaşları ve tamır halqlarına ait kutsal ve muqaddes şeylerni yurtlarına qaytaruvına dair maruza azırlanğanda qullanılacaq.
"İşğalniñ reineleri" sergisi Qırım yarımadası işğal etilgen soñ 20 qırımtatar ailesiniñ yaşayışı aqqında tarif ete. Bu leyhanı Qırımtatar Maaliy Merkezi Ukrainadaki Amerika Birleşken Devletleri elçihanesiniñ demokratiyağa qoltutuv fondunıñ yardımı ile amelge keçirdi.
"İşğalniñ reineleri" albomı Qırım yarımadası işğal etilgen soñ 20 qırımtatar ailesiniñ yaşayışı aqqında tarif ete. Bu leyhanı Qırımtatar Maaliy Merkezi Ukrainadaki Amerika Birleşken Devletleri elçihanesiniñ demokratiyağa qoltutuv fondunıñ yardımı ile amelge keçirdi.
Bu yıl biz tarihiy bir tedbirge qoşuldıq. İlk kere qırımtatar halqınıñ ve umumen dünya tarihinde esas uquqiy vesiqa qırımtatar tiline tercime etildi. İnsan aqlariniñ umumiy beyannamesiniñ qırımtatar tilindeki metni ilkide Birleşken Milletlerniñ resmiy menbalarında yerleştirildi.
"Time to free political prisoners of Crimea" risalesinde işğal etilgen Qırımda yaqalanğan ya da apiske alınğan 98 siyasiy mabüs aqqında malümat berile (er siyasiy mabüsniñ resmi, doğğan künü, yaşağan yeri, faaliyeti, yaqalanuv künü ve sebebi, qabaatlav ve cemaat/aqrabalarınıñ qarşılığı ya da siyasiy mabüsniñ mahkemede soñki sözü). Malümat cinaiy "davalarğa" köre tertipke ketirildi.
Qırımtatar Maaliy Merkezi Qırım işğal etilgenden berli elâk ya da ğayıp olğan, apiste siyasiy sebeplerden tutılğan insanlar aqqında sergini azırladı.
2019 senesi iyunniñ 26-da Hreşçatik soqağındaki Kiyev şeer devlet memuriyetiniñ binası qarşısında "Bayraqnen birleşkenler - #LIBERATECRIMEA" sergisi açıldı. 24 malümat stendinden ibaret olğan sergi qırımtatar milliy bayrağınıñ 28 memleket boyunca seferine bağışlandı.
2019 senesi Qırımtatar Maaliy Merkezi Qırımtatar milliy bayraq künü aqqında tanıtma azırladı. Tanıtmada qırımtatar milliy bayraqnıñ tarihi aqqında tarif etile.
Qırımtatar Maaliy Merkezi, #LIBERATECRIMEA Qırımnı işğalden qurtaruv ve qırımtatar halqı ile birdemlik halqara cemaat areketiniñ yazuvlı şiarlarını taqdim etti. Serginiñ mevzusı Rusiyeniñ Ukrainağa qarşı tecavuzınen bağlı edi.
