Exactly 27 years ago, on December 5, 1994, the Budapest Memorandum was signed. It was on this day that Ukraine received guarantees of its security in exchange for joining the treaty on the non-proliferation of nuclear weapons as a state that does not possess nuclear weapons. Thus, Ukraine voluntarily destroyed more than 2,000 strategic nuclear warheads that were inherited from the USSR.
Budapeşt memorandumına banaen, kefalet-devletler: RF, AQŞ, Büyük Britanya ve Şimaliy İrlandiya birleşken Qırallığı, Çin Cumhuriyeti ve Frenkistan Cumhuriyeti Ukraina territorial bütünligi ve siyasiy mustaqilligine qarşı küçüni işletmemesi haqqında öz vazifelerini tasdiq ettiler.
Faqat RF, Qırım MC ve Ukraina cenübiy-şarqiy regionlarını işğal eterek, Budapeşt memorandumnıñ maddelerini qaba şekilde bozdı. Mezkür areketleri ile RF yadro havfsızlığı ve yadro silãhınıñ tarqatılmaması halqara rejimlerini bozdı ve kollektiv havfsızlıq sistemasınıñ uyğunlığını şübhe altına qoydı.
2014 senesi RF tarafından Qırım işğal etilgende, yüzlernen faal cemaatçı repressiyağa oğratıldı. Cinaiy davalar açıldı, tutuqlama, yaqalama, tintüvler keçirmekte, adamlar ğayip olunmaqtalar.
Qırımnıñ tamır haqlı-qırımtatarlar ayrıca zor vaziyette qaldılar. QRM malümatlarına köre, işğalden berli siyasiy mahbüs ve taqip etilgenlerniñ sayısı 234, olardan 165 qırımtatar teşkil ete.
Qırımtatar halqınıñ her hangi siyasiy faalligi Qırım Cumhuriyeti Aliy Mahkemesi tarafından sıqıştırılmağa tırışılır eken, 2016 senesi aprelniñ 26-sında qırımtatarlarnıñ temsil organı Milliy Meclisniñ faaliyeti yasaqlanıldı. 2017 senesi aprelniñ 19-unda OON Halqara mahkemesi ‘Ukraina RF qarşı’ davası boyunca ara qararını çıqarıp, RF-ndan Milliy Meclisniñ faaliyetini tiklemege talap etti. Faqat RF halã buğün mezkür qararnı amelge keçirmedi.
RF Qırımda ealini deñiştirir, kütleviy şekilde rusiye ordularına hızmette çağırır, faal şekilde Qırımnı militarizatsıyağa oğratır eken, 1949 senesi IV Jeneva Konventsıyanı boza.
Artıq işğal 8 sene devam etmekte, işğalcı hakimiyetiniñ qurbanları hep arta. Advokatlar, halq jurnalistleri, qadınlar ve balalar repressiya altında qalalar. Ağımdaki sene işğalcılar 14 yaşında Meryem Kulametova, 16 yaşında Amar Abdulgaziyevni ve 17 yaşında Safiye Yakubovanı 10000 ruble para cezasına mahküm ettiler.
Qırımtatar Resurs Merkezi Rusiyeden öz halqara vazifelerini becermege ve Qırımnıñ işğalini toqtatmağa talap ete.
Şundan da ğayrı, QRM halqara cemaatçılıqnı, halqara huquqoruyıcı teşkilãtlarını RF-na ve Qırım işğalcı hakimiyetine siyasiy taqiplerni toqtatmaq maqsadınen basqını arttırmağa çağıra.